Ultrasonik Yıkama Nasıl Gerçekleşir?
Kullanım alanı oldukça yaygın olan ultrasonik temizleme; yüksek frekanslı elektronik ses sinyalinin su veya temizleme solüsyonuna yönlendirilerek bu sıvı içerisinde oluşturulan kavitasyon ile yapılan temizliktir. Bu yıkama yöntemi mükemmel ve ekonomik bir yıkama yöntemidir. Ultrasonik yıkama makineleri ülkemizde yeterince tanıtılmadığı ve bilinmediği için ameliyathanelerde cerrahi aletlerin temizliği dışında yeterince yaygın kullanılmamaktadır. Atölyelerde halâ solvent (çözücü) ve elle fırçalama, bulaşık yıkama makinesi mantığında çalışan tamburlu yıkama makineleri gibi yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemler ise hem külfetlidir hem de ultrasonik yıkama yöntemi kadar etkin değildir.
Ultrasonik Temizlik Makineleri ameliyat aletlerinin sterilizasyonu öncesi ön yıkama başta olmak üzere, hava, deniz, kara araçları ve savunma sanayi araçlarının üretim ve bakımlarında, hastane ve laboratuvarlarda, elektrik, elektronik, optik, tekstil ve gıda sektöründe üretim ve bakım safhasında yaygın olarak kullanılmaktadır.
Ultrasonik Temizlik Makineleri ile tıbbi atık ve sıvağı, kan gibi kir ve pislikler, bitkisel ve madeni yağ, karbon, is, talaş, tufal, kireç, pas, küf, sebze ve meyvelerin yıkanması, bitki bitlerinin ve tarım ilaçları kalıntısının temizlenmesi, atmosferik partiküller vb kir ve pislikler temizlenip uzaklaştırılabilmektedir. Ultrasonik temizleme zor kirleri temizlemede yeteri kadar güçlü, malzemeye hasar vermeyecek kadar hassastır.
Ultrasonik Yıkamaya Etkin Faktörler
Ultrasonik yıkama makinelerinde kısa sürede tam ve mükemmel sonuç elde etmeye etki eden faktörler aşağıda sıralanmıştır.
1. Ultrasonik temizleme cihazının gücü / kavitasyon yoğunluğu ( Güç arttıkça kavitasyon yoğunluğu artar, yıkama süresi kısalır.)
2. Ultrasonik ses dalgalarının frekansı ( Bir başka ifadeyle; ultrasonik yıkama makinesinin elektronik sinyal jeneratörünün ürettiği elektronik sinyalin frekansı. Bu frekans 20 KHz’e yaklaştıkça mikroskobik kabarcıkların boyutu büyük, dolayısıyla gücü yüksek, frekans büyüdükçe mikroskobik kabarcıkların boyutu küçülür, gücüde düşer ancak bu temizleme işlemi yapmaz anlamına gelmez. Büyük kabarcıklarda yıkama süresi kısa, küçük kabarcıklarda yıkama süresi biraz daha uzun olacaktır.)
3. Yıkanacak materyalin üzerindeki temizlenmesi gereken kirin cinsi ( Ağır madeni yağ veya kalıntısı, zift, boya gibi kıvamlı ve kaba bir kirde yıkama süresi, gıda kalıntısına oranla daha uzun sürede temizlenecektir.)
4. Solüsyon / çözücü ( Ultrasonik yıkama makinesinin yıkama tankının hacmine göre % 3-5 oranında kullanılacak, yıkanacak materyalin üzerindeki temizlenmesi gereken kiri çözecek çözücünün, deterjanın cinsi, kalitesi )
5. Ultrasonik yıkama makinesinin yıkama tankındaki solüsyonun ısısı ( Isı temizlenecek kirin yapısını yumuşatarak daha kısa sürede temizlenmesini sağlayacaktır. Bulaşıkların sıcak su ile yıkanmasında sağlanan fayda burada da geçerli.)
6. Yıkama süresi ( Ultrasonik yıkamanın sonucuna doğrudan etki eden yukarıdaki faktörler en uygun olanı seçilse ve uygulansa dahi temizlenme süresi yıkama işlemini yapan kişinin kabulüne, tatmin olmasına bağlı bir husustur. Yıkanan materyalin tam temizlendiğine kanaat getirecek, karar verecek kişi yıkamayı yapan kişidir.)
Ultrasonik Ses Dalgası
İnsan kulağı ortamda, bir saniyede 16 ile 20.000 defa titreyen nesnelerin yarattığı sesi duyabilir. Bu değerlerin altında ve üzerindeki titreşimlerin sesini duyamaz. Saniyede 20.000 defanın üzerinde bir değerde titreşim yapan herhangi bir nesnenin çıkardığı ses ultrasonik ses olarak adlandırılmaktadır.
Hepiniz bilirsiniz ev aletlerinin çalıştırma voltajı kullanma kılavuzlarında 220 Volt AC, 50-60 Hertz (Hz) olarak belirtilir. Bunun anlamı “ bu cihaz 220 volt ve saniyede 50 veya 60 defa dalgalanan alternatif akım ile çalışır ” demektir. Yani hayatımızda kullandığımız şehir şebekesindeki elektrik akımı 220 volt ve saniyede 50-60 defa dalgalanan bir akımdır. Ultrasonik dalganın oluşturulması günlük hayatta kullandığımız elektriğin özel elektronik devreler ile saniyede 20.000 den daha fazla örneğin 28.000 - 150.000 defa dalgalanan bir elektrik sinyaline çevirebiliriz, bu elektrik sinyalini de piezo elektrik seramik kristaller (Transducer) kullanarak mekanik ses dalgasına (ultrasonik ses dalgası) dönüştürebiliriz.
Ultrasonik Kavitasyon
Bu yüksek frekanstaki mekanik ses dalgaları herhangi bir yıkama kabındaki suya veya solüsyona yönlendirildiğinde bu suyun veya solüsyonun içerisinde (+) dalga geldiğinde moleküller arasında çok yoğun bir şekilde mikroskobik boyutta hava kabarcıkları oluşturur. Bu (+) dalga aniden (-) dalgaya dönüştüğünde oluşan kabarcıklar içeriye doğru patlar. Bu içe patlama sırasında büyük bir enerji açığa çıkar. Patlamanın olduğu noktada bir an için 5000 °C ’ye varan ısı oluşur ve boşalan bu hacme temizleme sıvısı molekülleri büyük bir hızla hücum ederler, temizlenecek malzeme yüzeyini yaklaşık 7000 atmosfer basınca varan bir basınçla bombardımana tutarlar. İşte ultrasonik temizleme, sıvı içindeki temizlenmesi istenen materyalin yüzeyine büyük bir hızla çarparak fırçalama etkisi yapan bu olayla gerçekleşir. Bu olay bir saniyede elektronik sinyal jeneratörünün ürettiği sinyalin frekansı kadar, yani 28.000 - 150.000 defa tekrarlanır. Bu fiziksel olaya kavitasyon denir. Ultrasonik yıkamayı yapan, yıkama kabının içerisinde oluşturulan bu kavitasyon olayıdır.
Suyun girdiği her yerde bu mikroskobik kabarcıklar oluştuğu için ulaşılamayan bölgelerdeki kir ve pisliklerin de temizlenmesi mümkün olmaktadır. Dolayısıyla bu yıkama yönteminde yıkanacak nesnenin şekli, çok küçük ölçülerde gözenekli olmasının da hiçbir önemi yoktur.Ultrasonik temizleme, elle yapılan temizlemeye göre 16 kat daha fazla etkili olabilmektedir.
Ultrasonik Temizlik Makineleri Ekonomiktir.
Ultrasonik yıkama haricindeki diğer yöntemlerle yapılan yıkamalarda kullanılan makinelerin güç üniteleri yeterli basıncı oluşturabilmek için daha yüksek elektrik tüketen, güçlü elektrik motorlarına sahiptir. Bu motorların yıkama süresince tükettikleri elektrikte yüksek olmaktadır. Bu tüketime birde malzemenin döndürülmesi için kullanılan diğer elektrik motorlarının tükettiği elektriği de ilave ettiğinizde maliyet daha da yükselmektedir. Üstelik yıkanan metaryelin tüm yüzeyinin aynı anda en ince gözeneklerine kadar, çok düşük maliyet ve sürede temizlenebildiği bir sonuç alınabilen ultrasonik yıkama ile aynı sonucu alamıyorsunuz.
Ultrasonik yıkamaya makinelerinin elektronik devrelerinin gücü diğer yöntemlerde kullanılan makinelerdeki motorlardan daha küçük olduğu ve tam yıkama süresi daha kısa olduğu için daha az elektrik tüketirler ve daha ekonomiktirler ve daha mükemmel sonuç alınır.
Ultrasonik temizleme zor kirleri temizlemede yeteri kadar güçlü, malzemeye hasar vermeyecek kadar hassastır.
AGS Ultrasonic Yıkama Makinelerinin Kullanım Alanları
Ultrasonik teknolojisinin yurtdışında, yüzey kaplama-boyama öncesi temizleme işlemleri, laboratuar ortamları, kuyumculuk sektörü, elektronik sanayi… vb. gibi endüstriyel anlamda çok yaygın kullanım alanı mevcuttur. Günümüzde de, ülkemizde ultrasonik teknolojisi, doğru anlaşıldığı ve uygulamalı sonuçla beraber sunulduğunda, giderek iyi bilinen ve pek çok alanda kullanılan bir teknoloji olacaktır.
AGS Ultrasonik Temizleme Makineleri aşağıda belirtilen uygulama alanlarında kullanılabilir.
1. ENDÜSTRİDE:
Kaynak ve ısıl işlem sonrası oluşan oksit, tufal gibi artıkların temizlenmesinde kullanılabilmektedir.
Talaşlı imalatta, kesici takım ve kalıplar üzerine ultra sert kaplama öncesinde ve benzeri kaplama işlemlerinde yüzeylerin hassas temizliğinde, tam temizlik gerektiren dişliler, yaylar, filtreler, borular, menteşeler, rulman ve fırçaların temizliğinde, yağ alma ve temizlik gerektiren her tür uygulamada kullanılmaktadır. Yüzey kaplama ve boyama işlemi yapılacak malzemelerin, işlem öncesi yüzey temizliğinde kullanılan çok yaygın bir yöntemdir.
2. TEKSTİL SANAYİDE:
İplik çekme ve taşıma makaralarının, yataklarının temizliğinde, mekik ve iğnelerinin temizliğinde ultrasonik teknolojiden yararlanılmaktadır. Ev veya ofislerin özel yapıları gereği klasik yıkama veya kuru temizleme yapılamayan perde sistemlerinin yıkanıp, durulanmasında da kullanılmaktadır.
3. ELEKTRONİK SANAYİDE:
CD sürücü, çip, bilgisayar kartı gibi parçaların temizliğinde ultrasonik yıkama kullanılabilmektedir.
Üzerinde herhangi bir güç kaynağı olmaması, solüsyonda çözücü madde olarak bakır, alüminyum ve lehim gibi kart üzerindeki metal kısımlara zarar verecek herhangi bir etken madde kullanmaksızın tüm elektronik kartların temizlenmesinde.
4. GÖZLÜK ve SAATÇİLİKTE:
Optik mercek, organik ve mineral camların, makine aksamlarının, yağlı yada tozlu saat parçalarının imalat veya bakım esnasında temizliğinde ultrasonik yıkama yapılabilir.
5. GIDA SANAYİİDE:
Gıda sektöründe kullanılan ekipmanların, kalıp ve kapların, alet ve araçların, taşıma kasalarının temizliğinde kullanılır. Sebze ve meyvelerin yıkanması, üzerlerinde bulunması muhtemel bitki bitlerinin ve tarım ilaçları kalıntısının temizlenmesi, atmosferik partiküller vb. kir ve pislikler temizlenip uzaklaştırılabilmektedir.
6. KUYUMCULUK SEKTÖRÜNDE:
Kuyumculuk ürünlerinin, değerli ve yarı değerli taşların, cila sonrası cila pastası kalıntılarının, zincir üretiminde yağ kalıntılarının temizliğinde, mağazalarda zincir, yüzük, bilezik gibi ürünlerin tek tek veya topluca temizliğinde ve bijuteri, gümüş eşya imalatçılığı ( tabak, şamdan vb. temizliği ), saat aksamı, ufak mekanik parçalar, küçük aletler, hassas parçalar üreten mekanik atölyelerde ultrasonik temizleme makinesi kullanılır.
7. BEYAZ EŞYA, ELEKTRONİK EŞYA TEKNİK SERVİSLERİ:
Tamiratı yapılacak elektrik, elektronik parçaların ya da mekanik aksamların, kullanılan el aletlerinin temizliğinde yararlanılmaktadır. Bununla birlikte her türlü avizeyi elektrik siteminden ayırdıktan sonra parçalayıp dağıtmadan, komple haldeyken yıkaması yapılabilir.
8. OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE:
Üretim aşamasındaki parçaların imalinde temizlik ve yağ alma, kaplama öncesi parçaların
temizliğinde kullanılması, araçların bakım ve onarım esnasında da tamir öncesi parçaların
temizlenmesinde kullanılır. Motor yenilemede motor parçalarının yıkanmasında, araç bakım ve tamiratında, yağ, toz, pas….vb. gibi kirlilik istenmeyen tüm parçaların ve kullanılan el aletlerinin temizlenmesinde yararlanılmaktadır.
9. SAĞLIK SEKTÖRÜNDE:
Ultrasonik yıkama makineleri sağlık sektörünün olmazsa olmazlarındandır. Cerrahi aletlerin, endoskopi gibi muayene aletlerinin tekrar tekrar kullanılabilmesi için sterilizasyonu şarttır. Bu işlem için hastanelerde ve sağlık birimlerinde merkezi sterilizasyon bölümleri oluşturulmuştur ki bu bölümlerin en önemli araçları hiç şüphesiz ön yıkamada kullanılan ultrasonik yıkama makineleridir. Söz konusu cihaz ve aletlerden ultrasonik yıkama makineleri ile, tıbbi atık ve sıvağı, kan gibi kir ve pislikler temizlenmektedir. Keza dişçilikte kullanılan her türlü aletlerin, protezlerin temizliğinde, laboratuar aletlerinin temizliğinde de sterilizasyon öncesi yıkanıp temizlenmesinde kullanılmaktadır.
10. HAVUZ TEMİZLİĞİNDE:
Havuzlarda kullanılan kimyasallara rağmen su ile temas eden yüzeylerde kayganlık hissi veren alglerin temizliğinde kullanılır ve havuz suyunun daha uzun süreli kullanılması sağlanmış olur.